Meme Kanseri

Meme kanseri erken dönemlerinde herhangi bir belirti vermeyebilir. Çoğu durumda, bir tümör hissedilemeyecek kadar küçük olabilir, ancak mamografide yine de bir anormallik görülebilir. Bir tümör hissedilebiliyorsa, ilk belirti genellikle memede daha önce olmayan yeni bir yumrudur. Bununla birlikte, tüm yumrular kanser değildir.

Meme Kanseri

Kanser, hücre büyümesini düzenleyen genlerde mutasyon adı verilen değişiklikler meydana geldiğinde ortaya çıkar. Bazı mutasyonlar, hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölünmesine ve çoğalmasına izin verir.

Meme kanseri, meme hücrelerinde gelişen kanserdir. Tipik olarak kanser, memenin lobüllerinde veya kanallarında oluşur. Lobüller, süt üreten bezlerdir. Süt kanalları ise  sütü bezlerden meme ucuna getiren yollardır. Kanser, göğsünüzdeki yağ dokusunda veya lifli bağ dokusunda da ortaya çıkabilir.

Kontrol edilemeyen kanser hücreleri genellikle geride kalan sağlıklı meme dokusunu istila eder ve koltuk altındaki lenf düğümlerine gidebilir. Kanser hücreleri lenf düğümlerini vücudun diğer bölgelerine gitmek için bir yol olarak kullanır. 

Meme Kanseri Belirtileri

Meme kanseri erken dönemlerinde herhangi bir belirti vermeyebilir. Çoğu durumda, bir tümör hissedilemeyecek kadar küçük olabilir, ancak mamografide yine de bir anormallik görülebilir. Bir tümör hissedilebiliyorsa, ilk belirti genellikle memede daha önce olmayan yeni bir yumrudur. Bununla birlikte, tüm yumrular kanser değildir.

Meme kanserlerinin her bir çeşidi farklı şikâyetlere neden olabilir. Bu şikâyetlerin çoğu benzerdir. En yaygın meme kanseri şikâyetleri şunlardır:

-Çevreleyen dokudan farklı hissedilen ve yakın zamanda gelişen bir meme yumru veya doku kalınlaşması

-Meme ağrısı

-Göğsün üzerinde kırmızı, çukurlu cilt

-Göğsün tamamında veya bir kısmında şişme

-Meme başı akıntısı

-Meme ucundan kanlı akıntı

-Meme ucunda veya göğsünüzde cildin soyulması, pullanması veya dökülmesi

-Göğsün şeklinde veya büyüklüğünde ani, açıklanamayan bir değişiklik

-Meme ucunun içe dönmesi

-Göğüslerinizdeki cilt görünümünde değişiklikler

-Koltuk altında bir yumru veya şişlik

Bu şikâyetlerden herhangi biri sizde varsa bu mutlaka meme kanseri olduğunuz anlamına gelmez. Örneğin, göğsünüzdeki ağrıya veya göğüste yumruya iyi huylu bir kist neden olabilir. Yine de, göğsünüzde bir yumru bulursanız veya başka şikâyetiniz varsa, daha fazla inceleme ve test için doktorunuza görünmelisiniz.

Meme Kanseri Evreleri

Meme kanseri, tümör veya tümörlerin ne kadar büyük olduğuna ve ne kadar yayıldığına bağlı olarak evrelere ayrılabilir. Büyük ve / veya yakındaki dokuları veya organları istila etmiş olan kanserler, küçük ve / veya hala memede bulunan kanserlerden daha yüksek bir aşamadadır. Doktorların bir meme kanserini evrelemeleri için bilmeleri gerekenler: 

-Kanserin invaziv (saldırgan-yayılan) karakterde olup olmadığı

-Tümörün ne kadar büyük olduğu

-Lenf düğümlerinin tutulup-tutulmadığı

-Kanserin yakındaki doku veya organlara yayılıp-yayılmadığı

Meme kanserinin (0-5 arası) 5 evresi vardır:

Evre 0 meme kanseri:

Kanser hücreleri göğüsteki kanallarda sınırlı kalır ve yakındaki dokuya yayılmaz.

Evre 1 meme kanseri:

Evre 1A: Birincil tümör 2 santimetre veya daha küçüktür ve lenf düğümleri etkilenmez.

Evre 1B: Kanser yakındaki lenf düğümlerinde bulunur ve memede tümör yoktur veya tümör 2 cm'den küçüktür.

Evre 2 meme kanseri:

Evre 2A: Tümör 2 cm'den küçüktür ve yakındaki 1-3 adet lenf düğümüne yayılmıştır veya 2-5 cm arasındadır ve herhangi bir lenf düğümüne yayılmamıştır.

Evre 2B: Tümör 2 ile 5 cm arasındadır ve 1-3 adet koltuk altı lenf düğümüne yayılmıştır veya 5 cm'den büyüktür ve herhangi bir lenf düğümüne yayılmamıştır.

Evre 3 meme kanseri:

Evre 3A: Kanser 4-9 adet koltuk altı lenf düğümüne yayılmış veya iç meme lenf düğümlerini büyütmüştür ve birincil tümör herhangi bir boyutta olabilir.

Tümör 5 cm'den büyüktür ve kanser 1–3 adet koltuk altı lenf düğümüne veya herhangi bir göğüs kemiği lenf düğümüne yayılmıştır.

Evre 3B: Tümör göğüs duvarını veya deriyi istila etmiştir ve 9 adet lenf düğümüne kadar istila etmiş olabilir veya olmayabilir.

Evre 3C: Kanser, 10 veya daha fazla koltuk altı lenf düğümünde, köprücük kemiği yakınındaki lenf düğümlerinde veya iç meme düğümlerinde bulunur.

Evre 4 meme kanseri:

Evre 4 meme kanseri tümörün büyüklüğüne bağlı olmaksızın kanser hücrelerinin uzaktaki organlara veya uzaktaki lenf düğümlerine yayılmış halidir.

Yapılacak testler, tedavinizi etkileyecek olan meme kanserinizin aşamasını belirleyecektir. Tedavi, farklı meme kanseri ve farklı evrelerdeki meme kanserleri için aynı değildir. 

Meme Kanseri Teşhisi

Şikâyetlerinizin meme kanserinden mi yoksa iyi huylu bir meme durumundan mı kaynaklandığını belirlemek için, meme muayenesine ek olarak kapsamlı bir fizik muayene yapmak gerekir. Ayrıca şikâyetlerinize neyin sebep olduğunu anlamak için bazı testler yapmak gerekebilir.

Göğüs kanserinin teşhisine yardımcı olabilecek testler:

Mamografi: Göğüs yüzeyinizin altını görmenin en yaygın yolu, mamogram adı verilen bir görüntüleme testidir. 40 yaş üstü kadınlar için, yıllık mamogram önerilmektedir. 

Ultrason: Göğüs ultrasonu, göğsünüzün derinlerindeki dokuların bir resmini oluşturmak için ses dalgalarını kullanır. Ultrason, doktorunuzun tümör gibi katı bir kitle ile iyi huylu bir kist arasında ayrım yapmasına yardımcı olabilir.

Doktorunuz ayrıca MRI veya göğüs biyopsisi gibi testler önerebilir.

Göğüs Biyopsisi:

Bu test sırasında doktorunuz şüpheli alandan bir doku örneği alarak test ettirecektir. Birkaç çeşit meme biyopsisi vardır. Biyopside doktorunuz doku örneğini almak için bir iğne kullanır ya da göğsünüzde bir kesi yapılır ve numune alınır.

Meme Kanseri Tedavisi:

Göğüs kanserinizin evresi, ne kadar yayıldığı ve tümörün ne kadar büyüdüğü, ne tür bir tedaviye ihtiyacınız olacağını belirlemede büyük rol oynar.

Başlamak için doktorunuz kanserinizin boyutunu, evresini ve derecesini (ne kadar büyüyüp yayılacağını) belirleyecektir. Bundan sonra tedavi seçeneklerinizi tartışabilirsiniz. Meme kanseri için en yaygın tedavi ameliyattır. Pek çok kadının kemoterapi, hedefe yönelik tedavi, radyasyon veya hormon tedavisi gibi ek tedavileri vardır.

Meme Kanseri İçin Risk Faktörleri:

Göğüs kanserine yakalanma riskinizi artıran birkaç faktörü vardır. Ancak, bunlardan herhangi birine sahip olmak, kesinlikle hastalığı geliştireceğiniz anlamına gelmez. Aile geçmişi gibi bazı risk faktörlerini değiştiremezsiniz ama sigara içmek gibi diğer risk faktörlerini değiştirebilirsiniz. Göğüs kanseri için risk faktörleri şunlardır:

-Yaş: Yaşlandıkça meme kanserine yakalanma riskiniz artar. 55 yaşın üzerindeki kadınlarda risk fazladır.

-Alkol içmek: Aşırı miktarda alkol içmek riskinizi artırır.

-Yoğun meme dokusuna sahip olmak: Yoğun meme dokusu mamogramların okunmasını zorlaştırır. Aynı zamanda meme kanseri riskinizi de artırır.

-Cinsiyet: Erkeklerde de meme kanseri görülür fakat kadınlarda neredeyse risk 100 kat fazladır.

-Genler: BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonlarına sahip kadınların, olmayan kadınlara göre meme kanserine yakalanma olasılığı daha yüksektir. Diğer gen mutasyonları da riskinizi etkileyebilir.

-Erken adet kanaması: İlk adet döneminizi 12 yaşından önce geçirdiyseniz, meme kanseri riskiniz artar.

-Daha büyük yaşta doğum yapmak: 35 yaşına kadar ilk çocuğu olmayan kadınların meme kanseri riski daha yüksektir.

-Hormon tedavisi: Menopoz belirtilerini azaltmak için menopoz sonrası östrojen ve progesteron ilaçları alan kadınların meme kanseri riski daha yüksektir.

-Kalıtımsal risk: Yakın bir kadın akrabanızda meme kanseri varsa, onu geliştirme riskiniz artar. Buna anneniz, büyükanneniz, kız kardeşiniz veya kızınız dahildir. Ailenizde meme kanseri geçmişi yoksa yine de meme kanserine yakalanabilirsiniz

-Geç menopoz başlangıcı: 55 yaşına kadar menopoza başlamayan kadınların meme kanserine yakalanma olasılığı daha yüksektir.

-Hiç hamile kalmamak: Hiç hamile kalmamış kadınların meme kanserine yakalanma olasılığı daha yüksektir.

-Daha önce meme kanseri olmak: Bir göğüste meme kanseri olduysanız, diğer göğsünüzde veya daha önce etkilenen göğsünüzün farklı bir bölgesinde meme kanserine yakalanma riskiniz artar.

Meme Kanseri Hayatta Kalma Oranı:

Meme kanseri sağkalım oranları, birçok faktöre bağlı olarak büyük ölçüde değişir. En önemli faktörlerden ikisi, sahip olduğunuz kanserin türü ve teşhis konulduğu andaki kanserin evresidir. Rol oynayabilecek diğer faktörler arasında yaşınız, cinsiyetiniz ve ırkınız bulunur.

İyi haber, meme kanserinde hayatta kalma oranları artıyor. ACS'ye göre, 1975'te kadınlarda meme kanseri için 5 yıllık sağkalım oranı yüzde 75,2 idi. Ancak 2008 ile 2014 arasında teşhis konulan kadınlar için bu oran yüzde 90,6 idi. Meme kanseri için beş yıllık sağkalım oranları, tanı aşamasına bağlı olarak, lokalize, erken evre kanserler için yüzde 99'dan, ilerlemiş, metastatik kanserler için yüzde 27'ye kadar değişmektedir. 

Meme Kanserini Önleme:

Kontrol edemeyeceğiniz risk faktörleri olsa da, sağlıklı bir yaşam tarzı sürmek, düzenli taramalar yapmak ve doktorunuzun önerdiği önleyici tedbirleri almak, meme kanseri gelişme riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir.

-Yaşam tarzı:

Yaşam tarzı faktörleri meme kanseri riskinizi etkileyebilir. Örneğin, obez kadınların meme kanserine yakalanma riski daha yüksektir. Sağlıklı bir diyet sürdürmek ve daha fazla egzersiz yapmak kilo vermenize ve riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir.

Çok fazla alkol almak da riskinizi artırır. Bu, günde iki veya daha fazla içki içmek için geçerlidir. Bununla birlikte, yeni yapılan bir çalışmada günde bir içkinin bile meme kanseri riskinizi artırdığını buldu. 

-Meme kanseri taraması:

Düzenli mamogram ve ultrason yaptırmak meme kanserini önleyemeyebilir, ancak tespit edilememe olasılığını azaltır ve uygun tedavi ile kanseri yenmenizi sağlar.